Raden van Beroep

De wens om de belanghebbenden bij de uitvoering van de sociale zekerheidswetten te betrekken, legde A. Kuyper als minister neer in zijn Beroepswet. Werkgevers en arbeiders van de volgens de Ongevallenwet verzekeringsplichtige bedrijven werden in de Raden van Beroep via een ingewikkeld systeem, waarbij de Rijksverzekeringsbank (RVB) ook een functie had, voorgedragen (werkgevers door werkgevers en arbeiders door arbeiders) en door Gedeputeerde Staten benoemd. 'Honderd arbeiders kozen één en een aantal hunner droegen het lid voor de door Gedeputeerde Staten op te maken voordracht voor'. Er was kritiek op deze benoemingen door GS (die gekozen werden op basis van censuskiesrecht) omdat zij meer op de hand van de werkgevers dan van de arbeiders zouden zijn. Het was een ingewikkeld stelsel maar het was een stelsel dat 'toen het organisatieleven onder de arbeidersklasse nog zoo slecht ontwikkeld was – belangstelling bij tienduizenden [wist] te wekken voor de wet en haar rechtsprekende college'. Na verloop van tijd werden deze voordrachten gedaan door de erkende centrales van werkgevers en werknemers.
Vrouwen waren noch verkiesbaar noch kiesgerechtigd. Bij de Kamers van Arbeid waren ze dat wel. Na protesten van vrouwenorganisaties en het debat in de Tweede Kamer werd het actief kiesrecht wel aan vrouwen toegekend.

De Raden van Beroep bestonden uit een voorzitter, een of twee ondervoorzitters, een of twee plaatsvervangende voorzitters en een gelijk aantal werkgevers- en werknemersleden. De voorzitter en griffier waren jurist, de leden waren leken. Opname van leken zou het vertrouwen in de rechtspraak bij de belanghebbenden bevorderen. De RvBeroep waren bedoeld als tegenwicht tegen de uitvoering van de Ongevallenwet 1901 door de RVB. Een werkgever of werknemer kon hier in beroep gaan tegen door de Bank genomen beslissingen. Het betrof de rechterlijke toetsing van bestuurlijk handelen. In 1902 werden 17 Raden opgericht, in 1917 werd dit aantal verlaagd tot 7 met de volgende standplaatsen: Amsterdam, Arnhem, Den Bosch, Den Haag, Groningen, Roermond en Rotterdam. Boven de RvBeroep stond de Centrale Raad van Beroep. Op de benoeming van de leden van deze raad hadden de belanghebbenden geen invloed.

Danièle Rigter

Zie ook:

Raden van Beroep (ING)

Centrale Raad van Beroep

Plaatselijke commissies Ongevallenwet

Over ongevallen-verzekering (1898)

De Ongevallenwet en werkgevers- en werknemersorganisaties

De Ongevallenwet en Centraal Beheer

Effect Ongevallenwet 1901 op de gezondheidszorg

Uitvoeringsorganen sociale zekerheid

Betreffende de Raden van Arbeid

Geschiedenis verzorgingsstaat

Deze pagina is een initiatief van historisch onderzoeksbureau Ecade.